Nghệ thuật Bào chữa
Bài bào chữa cho con chó nhà người hàng xóm của George Graham Vest dưới đây được cho là bài bào chữa “kinh điển” mà không một sinh viên học Luật nào không biết. “Kinh điển” có lẽ một phần cũng là vì luôn được thầy cô lấy ra làm ví dụ ^^!
A Tribute To The Dog
By George Graham Vest
Gentlemen of the jury!
The best friend a man has in the world may turn against him and become his enemy. His son or daughter that he has reared with loving care may prove ungrateful. Those who are nearest and dearest to us, those whom we trust with our happiness and our good name may become traitors to their faith. The money that a man has, he may lose. It flies away from him, perhaps when he needs it most. A man’s reputation may be sacrificed in a moment of ill-considered action. The people who are prone to fall on their knees to do us honor when success is with us, may be the first to throw the stone of malice when failure settles its cloud upon our heads.
The one absolutely unselfish friend that man can have in this selfish world, the one that never deserts him, the one that never proves ungrateful or treacherous is his dog. A man’s dog stands by him in prosperity and in poverty, in health and in sickness. He will sleep on the cold ground, where the wintry winds blow and the snow drives fiercely, if only be may be near his master’s side. He will kiss the hand that has no food to offer; he will lick the wounds and sores that come in encounter with the roughness of the world. He guards the sleep of his pauper master as if he were a prince. When all other friends desert, he remains. When riches take wings, and reputation falls to pieces, he is as constant in his love as the sun in its journey through the heavens.
If fortune drives the master forth an outcast in the world, friendless and homeless, the faithful dog asks no higher privilege than that of accompanying him, to guard him against danger, to fight against his enemies. And when the last scene of all comes, and death takes his master in its embrace and his body is laid away in the cold ground, no matter if all other friends pursue their way, there by the graveside will the noble dog be found, his head between his paws, his eyes sad, but open in alert watchfulness, faithful and true even in death.
Bản dịch
Thưa quý ngài Hội thẩm,
Người bạn tốt nhất mà con người có được trên thế giới này có thể có một ngày nào đó hoá ra kẻ thù quay ra chống lại ta. Con cái mà ta nuôi dưỡng với tình thương yêu hết mực rồi có thể là một lũ vô ơn. Những người gần gũi, thân thiết ta nhất, những người gởi gắm hạnh phúc và danh dự có thể trở thành kẻ phản bội, phụ bạc lòng tin cậy và sự trung thành. Tiền bạc mà con người có rồi sẽ mất đi. Nó mất đi đúng vào lúc ta cần nó nhất. Tiếng tăm của con người cũng có thể tiêu tan trong phút chốc bởi một hành động dại một giờ. Những kẻ phủ phục tôn vinh ta khi ta thành đạt có thể sẽ là những kẻ đầu tiên ném đá vào ta khi ta lỡ vận. Duy có một người bạn không bao giờ rời bỏ ta, không bao giờ tỏ ra vô ơn hay trắc trở, đó là con chó của ta.
Con chó của ta luôn ở bên cạnh ta trong phú quý cũng như lúc bần hàn, khi khỏe mạnh cũng như lúc ốm đau. Nó ngủ yên trên nền đất lạnh, dù gió đông cắt da cắt thịt hay bão tuyết vùi miễn sao được kề cận bên chủ là được. Nó hôn bàn tay ta dù khi ta không còn thức ăn gì cho nó. Nó liếm vết thương của ta và những trầy xước mà ta hứng chịu khi va chạm với cuộc đời tàn bạo này. Nó canh giấc ngủ của ta như thể ta là ông hoàng, dù ta có là một gã ăn mày. Dù khi ta đã tán gia bại sản, thân tàn danh liệt vẫn còn con chó trung thành với tình yêu nó dành cho ta như thái dương trên bầu trời. Nếu chẳng may số phận đá ta ra rìa xã hội, không bạn bè, vô gia cư thì con chó trung thành chỉ xin ta một ân huệ là cho nó được đồng hành, cho nó được là kẻ bảo vệ ta trước hiểm nguy, giúp ta chống lại kẻ thù.
Và một khi trò đời hạ màn, thần chết đến rước linh hồn ta đi, để lại thân xác ta trong lòng đất lạnh, thì khi ấy, khi tất cả thân bằng quyết thuộc đã phủi tay sau nắm đất cuối cùng và quay đi để sống tiếp cuộc đời của họ, thì khi ấy vẫn còn bên nấm mồ ta con chó cao thượng của ta nằm gục mõm giữa hai chân trước, đôi mắt ướt buồn vẫn mở to cảnh giác, trung thành và trung thực ngay cả khi ta đã chết rồi.
Từ bài bào chữa này, ít nhiều ta cũng có thể học tập được nghệ thuật lập luận của tác giả. Có thể thấy giá trị của bài bào chữa này không hề nằm ở tính pháp lý của nó mà nằm ở việc Vest xây dựng luận điểm thuyết phục các Bồi thẩm đoàn. Yếu tố mà Vest chọn để thuyết phục các Bồi thẩm đoàn ở đây là chính là việc ông đã khéo léo kêu gọi tình cảm, lòng thương yêu loài vật đặc biệt loài chó của những người này. Trong bài bào chữa, Vest đã khai thác được toàn bộ thuộc tính tuyệt vời của loài chó trong mối quan hệ với con người (đặc biệt là với người chủ của con chó) để xây dựng thành những luận điểm thuyết phục.
Luận điểm thứ nhất nói về sự trung thành tuyệt đối của con chó, một thứ trung thành không bắt nguồn từ huyết thống, từ quyền lợi mà từ “siêu tình cảm“. Sự trung thành ở đây không có chỗ cho khái niệm hoài nghi, dao động.
Luận điểm thứ hai nói về sự gắn bó, an ủi, sự bảo vệ và sự giúp đỡ của con chó với chủ của nó: “Chống trả kẻ thù”… trong các tình huống, hoàn cảnh không cần điều kiện, không tính toán của con chó. Hình ảnh con chó hiện lên là người bạn đồng hành chung thủy hơn cả con người.
Luận điểm thứ ba nói về thiên tính kết giao, về sự tri kỷ tri âm cao thượng của con chó hơn cả tình máu mủ của thế giới loài người. Con chó được xây dựng như hình ảnh một phần cuộc đời, một phần linh hồn máu thịt của người chủ. Và ngay cả khi chủ đã lìa đời con chó vẫn “nằm gục mõm giữa hai chân trước, đôi mắt ướt buồn vẫn mở to cảnh giác, trung thành và trung thực” bởi chủ nó cũng đã là một phần cuộc sống và tâm hồn nó.
Với cách lập luận ấy, Vest đã thành công trong việc nhân hóa con chó. Con chó không chỉ còn là một loại vật nuôi trong nhà nữa mà nó trở thành người bạn tri kỉ, người tâm giao không mưu cầu tư lợi… và lúc này, con chó xứng đáng được chủ của nó bảo vệ về tính mạng cũng như danh dự cho nó.
— H2O —
