Bị can và bị cáo trong tố tụng hình sự.
Bị can và bị cáo là hai khái niệm khác nhau dùng để gọi người bị bắt trong quá trình tiến hành tố tụng hình sự. Tuy vậy, hiện nay vẫn có không ít người nhầm lẫn về hai khái niệm này, dưới đây là cách phân biệt giữa hai tên gọi này:
| Tiêu chí | Bị can | Bị cáo |
| Khái niệm | Quy định tại khoản 1 Điều 49: Bị can là người đã bị khởi tố về hình sự | Quy định tại khoản 1 Điều 50: Bị cáo là người đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử. |
| Quyền | Khoản 2 Điều 49 quy định quyền của bị can:+) Được biết mình bị khởi tố về tội gì;
+) Được giải thích về quyền và nghĩa vụ; +) Trình bày lời khai; +) Đưa ra tài liệu, đồ vật, yêu cầu; +) Đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch theo quy định của Bộ luật này; +) Tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa; +) Được nhận quyết định khởi tố; quyết định áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn; bản kết luận điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra; quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án; bản cáo trạng, quyết định truy tố; các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này; +) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
|
Khoản 2 Điều 50 quy định về quyền của bị can:+)Được nhận quyết định đưa vụ án ra xét xử; quyết định áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn; quyết định đình chỉ vụ án; bản án, quyết định của Tòa án; các quyết định tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này;
+) Tham gia phiên toà; +) Được giải thích về quyền và nghĩa vụ; +) Đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch theo quy định của Bộ luật này; +) Đưa ra tài liệu, đồ vật, yêu cầu; +) Tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa; +) Trình bày ý kiến, tranh luận tại phiên tòa; +) Nói lời sau cùng trước khi nghị án; +) Kháng cáo bản án, quyết định của Toà án; +) Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng. |
| Nghĩa vụ | Phải có mặt theo giấy triệu tập của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát; trong trường hợp vắng mặt không có lý do chính đáng thì có thể bị áp giải; nếu bỏ trốn thì bị truy nã. | Phải có mặt theo giấy triệu tập của Toà án; trong trường hợp vắng mặt không có lý do chính đáng thì có thể bị áp giải; nếu bỏ trốn thì bị truy nã. |
